هویت «منطق علوم انسانی اسلامی» و مسائل پیرامونی آن

author

Abstract:

  * رمضان علی‌تبار «منطق علوم انسانی اسلامی» به مثابة دستگاه روشی، دارای مباحث و مسائل درونی و بیرونی فراوانی‌ است. مسائل درونی آن، ناظر به مباحث روش و قواعد روشی است و مسائل بیرونی و پیرامونی آن، از سنخ فلسفة مضاف می‌باشد. این مسائل عبارت‌اند از: هستی‌شناسی و چیستی‌شناسی آن دانش (منطق علوم انسانی)، غرض و غایت، موضوع، قلمرو و... . این نوع مباحث از مسائل و اجزاء دانش به شمار نمی‏رود؛ بلکه از سنخ مسائل پیشینی و فلسفی‌اند که به نوعی شناسنامة آن نیز به شمار می‌رود؛ لذا از لحاظ اهمیت و اولویت زمانی، بر سایر مسائل درونی این حوزه، برتری و تقدم دارد. این مقاله، به عناصر رکنی و غیررکنی «منطق علوم انسانی اسلامی»، نظیر چیستی منطق علوم انسانی (هویت معرفتی)، امکان، موضوع، ساختار معرفتی، اهمیت و ضرورت، غایت، نسبت و مناسبات آن با علوم و حوزه‌های معرفتی مرتبط (پیش‌نیازها، هم‌نیازها و پس‌نیازها) می‌پردازد که هم نما و شمایی کلی از آن ارائه می‌دهد و هم به مثابة دستگاه روش‌گانی و چارچوب نظری است که با تکمیل آن، این قابلیت را دارد که مبنای تحقیقات بعدی در این زمینه قرار گیرد * دانشیار گروه منطق فهم دین پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.           [email protected] تاریخ دریافت: 15/9/97               تاریخ تأیید: 31/1/98

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

درآمدی تحلیلی بر منطق تدوین مبانی علوم انسانی اسلامی

 هدف: این نوشتار در پی پاسخ به این پرسش محوری است که منطق دستیابی به مبانی علوم انسانی اسلامی چیست؟ از این رو، تبیین فرایند و چگونگی دستیابی به مبانی علوم انسانی اسلامی، هدف متن پیش روست. روش:در گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای و در بررسی آن از روشهای فراتحلیل و نیز تحلیل فلسفی استفاده شده است. یافته‌ها: با توجه به مسئلۀ محوری و هدف این مقاله، نخست چگونگی و فرایند دستیابی به "مبانی علوم انسان...

full text

دیلتای و کارکرد بنیادین مسائل هرمنوتیک در علوم انسانی

  دیلتای از جمله کسانی است که به نشانه‌های تاریخی توجه، و آنها را وارد بحث هرمنوتیک کرده است. هرمنوتیک دیلتای نشان‌دهنده یک جریان فکری بین نظریه‌پردازان قرن نوزدهم است که پرورده مکتب رمانتیک بودند. برنامه وی برای تحلیل حیات بشری و مفهوم‌سازی وی از حیثیت تاریخی انگیزه مهمی را برای هایدگر به وجود آورد تا هرمنوتیک هستی‌شناسی خود را در انسان و زمان به وجود آورد. دیلتای کوشید برای روش‌شناسی علوم انس...

full text

چیستی علوم اسلامی و رابطۀ آن با علوم انسانی از منظر شهید مطهری

هدف: دین و انبیا برای انسان‌سازی، هدایت، تربیت و سعادت انسان آمده‌اند واز طرفی، موضوع علوم انسانی نیز انسان و مسائل فردی و اجتماعی اوست. از این رو، معارف قرآنی با مسائل علوم انسانی در بسیاری از موضوعات دارای مرز مشترک است. از این رو، هدف این نوشتار، یافتن رابطۀ معنادار بین علوم اسلامی و علوم انسانی از منظر شهید مطهری بوده است. روش: پژوهش حاضر با نگاه کیفی از روش توصیفی با تحلیل محتوا به شیوۀ کت...

full text

علوم انسانی- اسلامی: چالش‌ها و راهکارها

هدف: هدف پژوهش حاضر، تبیین و ارائۀ برخی راهکارها برای عبور از چالشهای پیش رو در علوم انسانی- اسلامی بوده است. روش: روش پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کیفی است که با نگرشی تحلیلی- تطبیقی به منابع دینی و علوم انسانی رایج صورت گرفته است. یافته‌ها: علوم انسانی- اسلامی، حاصل برداشت محقق از واقعیات مربوط به انسان در یک رشته یا موضوع پژوهشی است که ابتنای آن بر منابع معرفت‌شناختی دینی استوار باشد. بحث پیرام...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 20  issue 78

pages  41- 74

publication date 2019-07-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023